Çocuk Romatolojisi – Küçük Bedenlerde Büyük Savaşçılar
Çocuk romatolojisi, 0-18 yaş arası çocuklarda görülen, periyodik ateş sendromları, kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıklarının teşhis ve tedavisiyle ilgilenen bir tıp dalıdır. Bu hastalıklar eklemler, kaslar, kemikler ve bağ dokuları gibi birçok sistemi etkileyebilir ve çocukların normal büyüme ve gelişmesini engelleyebilir.
Çocuk romatolojisi bölümünde teşhis ve tedavi edilen bazı hastalıklar şunlardır:
- Juvenil İdiyopatik Artrit (JİA): Çocukluk çağının eklem romatizması olarak da bilinen bu hastalık, eklemlerde iltihaplanma, ağrı ve kısıtlılığa neden olabilen kronik seyirli bir hastalıktır.
- Ailesel Akdeniz Ateşi (FMF): Genetik kalıtım gösteren ve ülkemizde sık görülen bu hastalık, 6 saat – 3 gün süren, ateş, halsizlik, karın ağrısı, göğüs ağrısı ve eklem şikayetleri gibi bulgular ile seyreden, ve belli periyotlar ile tekrarlayan ataklar ile karakterizedir.
- PFAPA: Ailevi Akdeniz ateşi (FMF) ile benzer mekanizmalar ile gelişen, fakat genetik geçisi tam olarak bilinmeyen bir ateşli romatizmal hastalıktır. En sık 2-5 yaş aralığında başlamakta olup, ortalama 3-4 hafta ara ile tekrarlayan ve 40 dereceyi bulabilen dirençli yüksek ateş, eksüdatif tonsillit-farenjit, boyun lenf bezlerinde büyüme ve ağız yarası gibi şikayetlerin bir arada görülebildiği, 4-5 gün içerisinde sonlanan atak periyotları ile seyirli bir hastalıktır.
- Sistemik Lupus Eritematozus (SLE): SLE, otoimmün bir hastalık olup, temelinde bağışıklık sistemi kaynaklı, otoantikor adı verilen bağışıklık sistemi hücrelerinin aşırı üretimi ve bu hücrelerin kendi dokularımıza saldırması ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Cilt, eklemler, kaslar, böbrekler, sinir sistemi, bağırsaklar ve kan hücreleri başta olmak üzere birçok doku ve organı etkileyebilir.
- Vaskülit: Bu tanı, damarların iltihaplanması ile karakterize romatizmal hastalıkları tanımlamak için kullanılır. Etkilenen damar çapına göre, küçük-orta ve büyük damar vaskülitleri gibi farklı hastalıkları kapsar. En sık görüleni, küçük damarları etkileyen Henoch-Schönlein purpurası adlı kılcal damar romatizmasıdır.Farklı organları etkileyebilir ve çeşitli semptomlara neden olabilir.
- Çocuk romatolojisi uzmanları, hastaların semptomlarını değerlendirmek ve tanıya ulaşmak için fizik muayene, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri gibi çeşitli yöntemler kullanır. Tanı konduktan sonra, hastalığın şiddetine ve semptomlarına göre bir tedavi planı oluşturulur.
Çocuk romatolojisi tedavisinde kullanılan yöntemler şunlardır:
- İlaç tedavisi: Ağrıyı ve iltihabı kontrol altına almak için çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
- Fizik tedavi: Egzersizler ve diğer fizik tedavi yöntemleri, kasları güçlendirmek, eklem hareket açıklığını korumak ve ağrıyı hafifletmek için kullanılabilir.
- Yaşam modifikasyonları: Mevcut hastalığın medikal tedaviler ile birlikte daha kolay kontrol altına alınabilmesi, ya da altta yatan otoimmün hastalıkların ortaya çıkışını engellemek için; sağlıklı beslenme önerileri, egzersiz programları ve uyku düzeni gibi önerileri kapsamaktadır.
- Ergoterapi: Günlük aktiviteleri yaparken eklemlere binen stresi azaltmak için hastalara özel aletler ve gereçler önerilebilir.
Çocuk romatolojisi hastalarının ebeveynleri için bazı tavsiyeler:
- Çocuk romatolojisine, ilgili hastalıklar ile şüpheli bir şikayet durumunda yada çocuk doktorlarının çocuk romatolojisi yönlendirmesi sonrası gecikmeden başvurmaya çalışın.
- Çocuk romatolojisi doktorunuzun önerilerini, takip süreçlerini aksatmadan uygulamaya çalışın.
- Çocuğunuzun ilaçlarını tam olarak doktorunuzun önerdiği şekilde verin.
- Çocuğunuzun, doktorunuzun önerdiği egzersiz programlarının düzenli yapmasını sağlayın.
- Çocuğunuzun sağlıklı ve dengeli beslenmesini sağlayın.
- Çocuğunuzun stresini yönetmesine yardımcı olun.
Çocuk romatolojisi uzmanları, çocuklarda görülen kas-iskelet sistemi ve bağ dokusu hastalıklarının teşhis ve tedavisinde önemli bir rol oynar. Erken teşhis ve doğru tedavi ile bu hastalıkların semptomları kontrol altına alınabilir ve çocukların yaşam kalitesi önemli ölçüde iyileştirilebilir.
Detaylı Bilgi İçin: Çocuk Romatolojisi
